JavaScript is required
/
Yeme Bozukluğu Tedavisi Hakkında Merak Edilenler

Size özel içerikleri keşfetmek için Salus indirin.

25 Haziran 2022

- Yeme Bozuklukları

Yeme Bozukluğu Tedavisi Hakkında Merak Edilenler

Paylaş:
Salus Mental mobil uygulama görseli

Salus

Uzm. Psk. Dan. Merve Dökmeci onaylı içerik

Yeme bozukluğu tedavisi; temelinde psikolojik bir sorun yatan, sağlıksız bir beslenme alışkanlığı geliştirmeye yol açan rahatsızlıklardan kurtulma yolunda atılan adımlar ve uygulanan prosedürlerdir. Farklı alt türlere ayrılan yemek yeme bozukluğu, yaşayan kişinin hayatını ciddi şekilde zorlaştırabilir. Elbette, her psikolojik rahatsızlık türü gibi yemek yeme bozukluklarının da dereceleri ve seyretme şiddetleri farklıdır. Fakat çoğu zaman insanların yalnızlaşmasına, hayat kalitesinin ciddi anlamda düşmesine sebep olur.

Genellikle gizlenme ihtiyacı duyan kişiler, tedavi olmayı reddettiklerinde beden sağlıkları da tehlikeye girebilir. Özellikle genç yaştaki bireylerde ve kadınlarda görüldüğü bilinen yeme bozukluğu, birçok kişinin çözüm aradığı sorunlardan biridir.

Siz de “Yeme bozukluğu nasıl düzelir? Bu sorundan kurtulmak için neler yapabilirim?” diye düşünüyorsanız sizler için hazırladığımız bu yazıyı inceleyebilirsiniz. Bu yazıda sizlere yeme bozuklukları terapisi ve tedavisi hakkında bilgiler vereceğiz. “Yeme bozukluğu nedir?” yazımıza giderek ise bu konu hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

Yeme Bozukluğu için Hangi Doktora Gidilir?

Yeme bozukluğu psikiyatrist ya da psikolog yani bir ruh sağlığı uzmanı tarafından teşhis edilebilir. Aslında fiziksel etkileri de olduğu için birkaç alanı kapsayan bir rahatsızlık türü gibi görünebilir. Tedavi sürecinde ruh sağlığı uzmanı iç hastalıkları uzmanı ile beraber, kontrollü bir şekilde ilerlemek isteyebilir.

Bunun yanında sürece kadın doğum uzmanları da dahil olabilir. Örneğin, anoreksiya nervoza regl döngüsünde düzensizliklere ve kısırlık gibi sorunlara yol açabildiği için ek uzmanlıklara ihtiyaç duyulabilir.

Yeme Bozukluğu Tedavisi Nasıldır?

Yeme bozukluğu tedavisinin ana amacı atakları sonlandırmak ve yeme bozukluğuna yol açan sorunu belirleyerek çözüme kavuşturmaktır. Bu nedenle stres kaynaklı, duygusal yeme bozukluğu tedavisinde psikoterapi esastır. Uzman gerek gördüğünde ilaç ile destek sağlayabilir. Bunun yanında bir beslenme uzmanı da destek olabilir. Tüm bunlar bir bütün halinde ilerlemelidir.

1. Bir Mental Sağlık Uzmanına Danışma ve Terapiye Başlama

Eğer yeme bozukluğu belirtileri gösteriyorsanız bu alanda yardım alabileceğiniz bir ruh sağlığı uzmanına danışabilirsiniz. Bu noktada kendinizi ikna etmeniz biraz zor olabilir. Yeme bozukluğu yaşayan insanların büyük bir kısmında inkar davranışı da görülür. Fakat bu tedavi sürecinin her adımının sadece sizin iyiliğiniz ve sağlığınız için olduğunu bilmelisiniz. Farklı terapi yaklaşımları size;

  • Ruh halinizi iyileştirmede,
  • Yeme düzenini normalleştirmede,
  • Sağlıksız alışkanlıkları sağlıklı olanlarla değiştirmede,
  • Stres, anksiyete ve yeme bozukluğu arasındaki bağlantıları keşfetme ve sorunlarını yönetmede,
  • Sizi bu bozukluklara iten temel sorunu ya da sorunları bulmada yardımcı olabilir.

Peki, tedavi olmak istiyorsunuz ve bir uzmana gittiniz. Şimdi neler olacak?

Bu noktadan sonrası sizinle danıştığınız uzman arasında gelişecek diyebiliriz. Çünkü terapi sürecinde tek bir kuram ya da yaklaşıma bağlı kalma zorunluluğu yoktur. Yeme bozuklukları tipik belirtiler ve davranışlar altında sınıflandırılsa da herkesin tedavi frekansı farklıdır. Ayrıca literatürde sınıflandırılamayan yeme bozuklukları da yer alır. İşte bu nedenleri göz önüne alarak doktorunuz size özel bir tedavi programı oluşturacaktır.

Bu söz edilen terapi programında neler yer alabilir biraz da ona bakalım.

  • Bilişsel Davranışçı Terapi: Yeme bozukluğu bilişsel davranışçı terapi ile kontrol altına alınabilir. Bu psikoterapi türünde yeme bozukluğu ile alakalı duygu, düşünce ve davranışlar mercek altına alınır. Yemek yeme sorunları yaşamanıza yol açan esas sebepleri ve çarpık düşünceleri tespit etmeye yardımcı olur. Bunun yanında sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmanız için çalışmalar yapılır.
  • Aile Terapisi: Aile terapisinde yalnızca yeme bozukluğu olan kişi değil, ona destek olması gereken sevdikleri de sürece dahil olur. Aile üyeleri size nasıl destek olması gerektiğini, yeme bozukluğu olan birine nasıl davranılacağını öğrenebilir.
  • Grup Terapisi: Grup terapisi sizi sizinle benzer sorunları yaşayan insanlarla bir uzman önderliğinde bir araya getirir. Bu terapi türü sayesinde yalnız olmadığınızı görebilir, sadece sizin boğuştuğunuzu düşündüğünüz ve belki de kendinizi suçladığınız noktalarla ilgili başkalarının tecrübelerini öğrenebilirsiniz. Yeme bozukluğunuzla ilgili düşünce, duygu ve davranışları ele almanıza, semptomları yönetme becerilerini öğrenmenize ve sağlıklı beslenme kalıplarını yeniden kazanmanıza yardımcı olabilir.

2. Yeme Bozukluğu Tedavisinde İlaç Kullanımı

Yeme bozukluğu ilaç tedavisi ile tamamen düzelen bir rahatsızlık değildir. Daha doğrusu işin psikolojik yanı için tek başına ilaç tedavisi uygulanmaz. Ama danıştığınız psikiyatrist terapilerdeki sürece göre ilaç vermeyi uygun görebilir.

Genellikle yeme bozukluğu tedavisinde kullanılan ilaçlar antidepresanlardır. Çoğunlukla bulimia nervoza ve tıkınırcasına yeme bozukluğu tedavisinde bu ilaçlar devreye girer. Yeme bozukluğu antidepresan ile direkt kontrol altına alınamasa da yeme dürtüsünün yarattığı stres azaltılabilir. Bunun yanında, eğer yeme bozuklukları sebebiyle oluşan bir fiziksel rahatsızlık varsa, onun tedavisine dahil olan ilaçlar ilgili uzmanlar tarafından reçete edilebilir.

Kısacası, yeme bozukluğu için ilaç direkt olarak yoktur. Yeme bozukluğu ilaçları olarak belirtileri veya sebeplerinin kontrolü için yardımcı olan ilaçlar kategorize edilebilir.

3. Yeme Bozukluğu ile Başa Çıkmada Beslenme Eğitimi

Yeme bozuklukları besinler ve yeme alışkanlıkları ile ilgili ilişkinizi kökünden sarsabilir. Bazı yiyeceklere çok farklı anlamlar yükleyebilir, beslenmenin daha doğrusu düzgün, düzenli ve sağlıklı beslenmenin önemini unutabilirsiniz. Bu anlamda kavramlar ve öncelikler değişebilir. Merak etmeyin, bu tamamen yaşadığınız rahatsızlık sebebiyle gelişen bir durum. Bunun farkında olarak tedavi süresinde beslenme konusunda bilinçli adımlar atmaya başlayabilirsiniz. Zaten mental sağlık uzmanı sizi bir beslenme uzmanına yönlendirecektir. Böylece sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinebilirsiniz. Bu aşamada beraber çalışacağınız uzmanla hedefleriniz şunlar olabilir:

  • Sağlıklı bir şekilde kilo almak.
  • Beslenmenin vücuda etkilerini her açıdan öğrenmek. Sağlıksız beslenme alışkanlıklarının vücudunuza neler yaptığını bilmek.
  • Hayatınız boyunca normaliniz haline getireceğiniz doğru beslenme parametrelerini öğrenmek.
  • Düzenli, sağlıklı ve değerli beslenme planları oluşturabilmek.
  • Diyet yapmak ya da aşırı beslenmekten kaçınarak dengeli bir program oluşturmak.

4. Hastanede Yeme Bozukluğu Tedavisi

Özellikle anoreksiya nervozanın ileri safhalarında kişiler yemek yiyemiyor olabilir. Psikolojik çöküş yaşayan kişilerin tedaviye cevap verene kadar kontrol altında tutulması gerekebilir. Ya da hastalığı çok ilerleyen kişilerde kalp rahatsızlıkları, hormon sorunları, mide problemleri gibi farklı fizyolojik rahatsızlıklar görülebilir. Böyle durumlarda uzmanlar hastaneye yatış önerebilir.

Genel olarak hastaneye yatmanın amacı, yeme ve kiloyu normalleştirme sürecini başlatarak akut tıbbi semptomları stabilize etmektir. Yeme ve kilo restorasyonunun çoğu ayakta tedavi ortamında gerçekleşir. Bazı durumlarda evde müşahede de uygun görülebilir.

5. Yeme Bozukluklarına Bağlı Olarak Gelişen Diğer Hastalıkların Tedavisi

Yetersiz beslenme, aşırı yeme, tıkınırcasına yeme sebebiyle farklı sağlık sorunlarının da gelişebileceğinden bahsetmiştik. Bu şekilde ortaya çıkan sağlık sorunlarının türü, yeme bozukluğunun tipine ve hastalığın şiddetine, seyrine bağlı olarak değişebilir. Fakat genel olarak bir yeme bozukluğu sonucunda gelişen diğer rahatsızlıklar bir süre boyunca tedavi ve gözlem gerektirir. Yeme bozukluklarına bağlı sağlık sorunları şunları içerebilir:

  • Elektrolit dengesizlikleri ve buna bağlı gelişen kas sorunları
  • Kalp problemleri ve yüksek tansiyon
  • Sindirim sistemi sorunları
  • Besin ve vitamin eksikliklerinden kaynaklanan kronik ya da dönemsel rahatsızlıklar
  • Kusma davranışı sebebiyle ağız ve diş sağlığının bozulması ve diş boşluklarının oluşması
  • Bulimia nervozada hastalığa ve kusmaya bağlı dengesizleşen mide asidi salgısı sebebiyle diş minesinin aşınması
  • Anoreksiya nervoza sonucunda regl düzeninin bozulması, adet görememe durumu ve hamilelik sorunları
  • Anoreksiya nervozaya bağlı osteoporoz yani kemik erimesi
  • Yetersiz beslenmenin neden olduğu büyüme sorunları
  • Yeme bozukluğu ile beraber gelişen majör depresyon, anksiyete, bozukluğu, Obsesif Kompulsif Bozukluk veya bağımlılık gibi diğer psikolojik sorunlar

Tüm bu rahatsızlıklardan biri ya da birkaçı yeme sorunları sebebiyle görülebilir. Tam anlamıyla sağlığınıza kavuşmanız için bu tedavi süreçlerinin de aksatılmaması gerekir.

Bonus: Kendinize Güvenin ve Yapabileceğinize İnanın

Yeme bozuklukları tedavisinde en etkin rolün sizde olduğunu hiçbir zaman unutmamalısınız. Şuna inanın ki, tedaviye açık olmak iyileşmek için attığınız en büyük adım. Bu yolda en önemli olan ise sizin sağlığınız ve mutluluğunuz. Bedeninizle ve yeme ritüelleriyle barışmalısınız. Kendinizi sevmeli ve kabullenmelisiniz. Hayatta yaşadığınız ya da yaşayacağınız sorunların çözümlerini her zaman bir uzmandan destek alarak çözebileceğinizi hatırlamalısınız. Sorunlardan kaçmak ya da bastırmaya çalışmak, kontrolsüz yeme davranışları ile hayatı kontrol altına almaya çabalamak sizi hem yorar hem sağlığınıza zarar verir.

Tüm bunlar yerine sizi anlayan ve iyi olmanız için çabalayan sevdiklerinize, ailenize ve Salus uzmanlarına başvurabilirsiniz.

Yeme Bozukluğu ile Başa Çıkmanın 14 Yolu yazımızı okuyarak kendi iyiliğiniz için neler yapabileceğinizi görebilirsiniz. Ayrıca "8 Yeme Bozukluğu Çeşidinin Nedenleri ve Merak Edilenler" adlı yazımıza da göz atabilirsiniz.

Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.

Size özel içerikleri keşfetmek için Salus indirin.